عسل یکی از شگفتی های طبیعت است و نگهداری آن درون و بیرون یخچال چالش برانگیز است، البته نگهداری آن در داخل یخچال ساده و نگهداری این ماده شیرین در بیرون از یخچال که نه طعم خود را از دست بدهد نه عطرش را کار دشواری است که در این مقاله قصد داریم به آن بپردازیم.
یکی از بزرگترین واقعیت ها درباره عسل این است که فاسد نمی شود! با این حال، عسل طبیعی در طول زمان مستعد تغییرات فیزیکی و شیمیایی بوده و می تواند عطر و طعم خود را از دست داده و تیره شود. از آنجایی که نگهداری عسل به میزان دما بستگی دارد، تعیین ماندگاری عسل دشوار است. معمولاً مدت زمان ماندگاری عسل تجاری را دو سال ذکر می کنند. با این حال، عسلی که به درستی از آن نگهداری شده باشد، کیفیت خود را برای مدت طولانی تری حفظ می کند؛ به همین دلیل با رعایت دستورالعمل ها می توانید از آن برای سال ها استفاده کنید. در ادامه این مقاله به بررسی نکات و شرایط نگهداری عسل طبیعی می پردازیم.
فهرست مطالب
نکات و شرایط نگهداری عسل طبیعی
عسل یکی از ساده ترین چیزهایی است که می توانید در کابینت آشپزخانه خود نگهداری کنید. کافی است آن را در مکانی خنک و دور از نور مستقیم خورشید و در یک ظرف محکم و در بسته نگه دارید.
توصیه می شود از ظرف اصلی خود عسل استفاده کنید؛ با این حال، هر ظرف شیشه ای یا پلاستیکی ایمن برای مواد غذایی مفید است. از نگهداری عسل در ظروف فلزی خودداری کنید زیرا ممکن است اکسیداسیون رخ دهد.
نیازی نیست که عسل را در یخچال نگهداری کنید. در واقع، اگر این کار را نکنید استفاده از عسل بسیار راحت تر خواهد بود؛ زیرا دمای پایین تر باعث جامد شدن عسل شده و استفاده از آن در مواقع نیاز سخت بوده و باید آن را گرم کنید تا به حالت مایع برگردد.
همیشه عسل خود را در یک ظرف شیشه ای و بدون هوا نگهداری کنید. در غیر این صورت، قندهای مرطوب موجود در عسل، رطوبت هوا را جذب کرده و منجر به رشد مخمرهای مضر و بد می شوند. داون کامبز، گیاه شناس قومی، زنبوردار و نویسنده کتاب Sweet Remedies می گوید: بخار آب، گاز و بوها به ظرف پلاستیکی نفوذ می کنند. به عبارتی دیگر، وقتی عسل را در ظرف پلاستیکی نگهداری کنید، ممکن است رطوبت خود را از دست بدهد یا بدتر از آن، رطوبت را جذب کند. از سوی دیگر، شیشه مهر و موم مناسبی دارد که نسبت مایع به قند عسل را در حد مناسب نگه داشته و به جای تخمیر، در قفسه بدون تغییر باقی می ماند.
عسل خام
هر یک از انواع عسل را باید در مکان خاصی نگهداری کرد. عسل خام را بهتر است در یک مکان تاریک با دمای 65 تا 75 درجه مانند یک کمد نزدیک اجاق گاز یا فر قرار دهید. اگر میخواهید از شکرک زدن عسل خام جلوگیری کنید تا حد امکان سعی کنید محل نگهداری عسل را گرم و تاریک نگه دارید. بیشتر افراد توصیه می کنند عسل را در یک محیط خنک نگهداری کنید؛ زیرا در غیر این صورت می ترسند رنگ عسل کمی تیره شود. اگرچه قرار دادن عسل در یک جای خنک توصیه می شود اما توجه داشته باشید که کریستالیزه شدن در این شرایط با سرعت بیشتری اتفاق می افتد.
عسل سفید یا خامه ای
عسل خامه ای اروپایی، عسلی 100 درصدی است که با کنترل فرآیند شکرک شدن تولید شده است. این محصول به دلیل داشتن قوام کرمی و بافت نرم قابل پخش معروف است. شما می توانید عسل خامه ای را در یخچال قرار دهید، زیرا از قبل شکرک زده است، بنابراین بافت آن تغییر نمی کند. نیازی نیست هیچ نوع عسل دیگر یا موم عسل را در یخچال نگهداری کنید.
عسل پاستوریزه شده
عسل فرآوری شده یا پاستوریزه در دماهای بالا برای از بین بردن مخمرهای مقاوم به قند و افزایش عمر مفید آن استفاده می شود. این نوع عسل را باید در جایی گرم و تاریک یا جایی که مستعد شکرک زدن نباشد نگهداری کرد.
ظرف مناسب نگهداری عسل
بهترین نوع ظرف برای نگهداری عسل و دور نگهداشتن مورچه ها از آن، ظرف شیشه ای است. شیشه برخلاف پلاستیک غیر قابل نفوذ است و شما می توانید محتویات آن را به راحتی ببینید و کیفیت و ظاهر کلی آن را قضاوت کنید. به غیر از احتمال شکستن شیشه که در صورت نگهداری مناسب از آن بسیار کم اتفاق می افتد، استفاده از شیشه برای نگهداری عسل به دلیل عدم نفوذ رطوبت و ورود مورچه ها به داخل آن بهتر از پلاستیک است. در صورت در دسترس نبودن ظرف شیشه ای می توانید از سفال لعاب دار و یا پلاستیک درجه یک استفاده کنید.
تا حد امکان از ظرف آهنی، آلومینیومی و مسی استفاده نکنید. عسل اسیدیته بالایی داشته و با فلز به راحتی واکنش نشان می دهد. این مسئله در بلند مدت موجب خوردگی ظرف شده و ماده ای خطرناک وارد عسل شده که برای سلامتی انسان ضرر دارد.
مکان مناسب نگهداری عسل طبیعی
یکی از مسائلی که تاثیر زیادی روی حفظ طعم، رنگ و خواص عسل دارد مکان نگهداری آن است. از همین رو، شما باید پس از استفاده از عسل، به نکات زیر توجه کنید:
- از قرار دادن عسل طبیعی در یخچال و فریزر خودداری کنید؛ زیرا باعث جامد شدن و افزایش سرعت شکرک زدن آن می شود.
- برای نگهداری عسل خام آن را در جایی تاریک و دور از نور خورشید قرار دهید. نور مستقیم خورشید خواص عسل را از بین برده و باعث تغییر رنگ آن می شود. علاوه بر این، از قرار دادن در مکان های گرم و نزدیک منابع گرمایشی مانند شوفاژ، بخاری و اجاق گاز بپرهیزید. تغییرات دمایی زیاد باعث میشود تا خواص عسل از بین برود و همچنین رنگ و بوی خود را نیز از دست بدهد.
- عسل را در جایی خشک قرار دهید؛ چون عسل به راحتی رطوبت را جذب کرده و باعث از بین رفتن عسل و تخمیر آن می شود.
- عسل به راحتی بو را جذب می کند. در نتیجه، از قرار دادن عسل در کنار موادی که بوی زیادی دارند مانند مواد شوینده بپرهیزید و آنها را در داخل کابینت آشپزخانه قرار دهید.
دمای مناسب برای نگهداری عسل
عسل فرآوری شده باید بین 64 تا 75 درجه فارنهایت (18 تا 24 درجه سانتیگراد) نگهداری شود. عسل را می توان برای مدت کوتاهی در معرض دماهای بالاتر قرار داد. با این حال، احتمال خراب شدن عسل به دلیل گرما وجود دارد؛، بنابراین این محصول باید برای مدت کوتاهی در معرض گرما باشد.
آیا عسل را باید در یخچال نگهداری کنیم؟
همه چیز به سازگاری شما بستگی دارد. برخی از افراد از تغییر بافت عسل و شکرک زدن آن که هنگام نگهداری عسل در یخچال اتفاق می افتد، لذت می برند. اگر شما هم جزو این دسته از افراد هستید آن را سرد نگه دارید. در غیر این صورت، نگهداری عسل در کمد، جایی که تاریک و گرم باعث می شود که عسل به حالت مایع باقی بماند. اکثر مردم عسل مایع را بیشتر دوست دارند. شایان ذکر است که شکرک زدن ظاهر خوبی به عسل نمی دهد، اما برای سلامتی شما خطری ندارند. اگر عسل شما شکرک زد، همیشه می توانید با قرار دادن شیشه در یک کاسه آب گرم ( نه در حال جوش) آن را دوباره به حالت مایع تبدیل کنید. برای چنین کاری استفاده از دمای آب 104 درجه ایده آل خواهد بود.
آیا عسل را می توان در فریزر نگهداری کرد؟
اگر به دلایلی می خواهید مطمئن شوید که طعم نوع عسلی که خریداری کرده اید تغییری نمی کند، آن را در فریزر نگهداری کنید. تد دانارد، موسس شرکت Savannah Bee میگوید که نگهداری عسل در فریزر مانع از بین رفتن یا تغییر طعم و تیره شدن آن می شود. به طور معمول، طعم و رنگ عسل با گذشت زمان عوض می شود.
مراقب باشید عسل آلوده نشود
حتی در صورتی که با دقت از عسل نگهداری کنید باز هم احتمال دارد فاسد یا آلوده شود. هنگامی که عسل را در ظرف شیشه ای یا پلاستیکی قرار می دهید حتما از ظروف تمیز و خشک استفاده کنید. کیمبرلی بیکر، مدیر تیم سیستم های غذایی و برنامه ایمنی Clemson می گوید: اگر عسل بوی تخمیر شده (مانند الکل) داد یا کف یا ماده صورتی روی آن مشاهده کردید، آن را بیرون بیندازید.
عسل را دور از دست مورچه ها قرار دهید!
بدون شک هرگز دوست ندارید مورچه ها یک خوراکی شیرین پیدا کرده و آن را خراب کنند. تجمع مورچه ها در ظرف عسل، یکی از بدترین اتفاقات ممکن است که مورچه ها را در ظرف عسل خود پیدا کنید. برای جلوگیری از بروز این اتفاق بهتر است روش های صحیح نگهداری عسل را بیاموزید تا دیگر نگران حمله مورچه ها نباشید.
- آنها را در ظروف در بسته نگه دارید و از استفاده از ظروف شیشه ای و پلاستیکی شل خودداری کنید. هنگامی که از عسل یا سایر شیرین کننده های خود استفاده نمی کنید، مطمئن شوید که درب ظروف کاملاً بسته باشد. این ساده ترین راه برای جلوگیری از هجوم انبوهی از مورچه ها در عسل است.
- پس از استفاده از آن، ظرف عسل و سطوح اطراف آن را پاک کنید. از آنجایی که قطرات عسل ممکن است در اطراف ظرف یا روی پیشخوان بریزد بهتر است این کار را انجام دهید. در غیر این صورت مورچه ها را جذب می کند، بنابراین پس از اتمام پخت و پز یا تهیه غذا، آن را تمیز کنید. یک حوله کاغذی مرطوب را با کمی صابون ظرفشویی بردارید و شیشه عسل و میز را پاک کنید و وسایل استفاده شده را در سینک یا ماشین ظرفشویی قرار دهید.
- در یک ظرف شیشه ای یا پلاستیکی در دمای اتاق نگهداری شود. عسل بهتر است بین 70 تا 80 درجه فارنهایت و دور از نور مستقیم خورشید نگهداری شود. انباری یا کمد معمولا بهترین مکان برای نگهداری عسل است زیرا تحت تأثیر این عناصر قرار نمی گیرد. اگر عسل شما در یک ظرف دربسته نیست، آن را به یک ظرف شیشه ای یا ظرف پلاستیکی مهر و موم شده منتقل کنید.
- اگر می خواهید عسل خود را روی پیشخوان نگه دارید دقت کنید که نور خورشید از کجا از پنجره های آشپزخانه شما عبور می کند تا بتوانید از قرار دادن عسل خود در مسیر آن اجتناب کنید.
- عسل به نوسانات دما واکنش خوبی نشان نمی دهد؛ بنابراین سعی کنید آن را از نواحی پرنور و دریچه های خانه خود دور نگه دارید.
- ظرف عسل خود را در یک ظرف پر آب قرار دهید.
- ظرف یا شیشه عسل خود را بردارید و اطراف آن نمک بریزید.
شکرک زدن عسل
اتفاقی چون شکرک زدن عسل در تمامی عسل های خام و طبیعی رخ می دهد اما این بسته به میزان فروکتوز و گلوکتوز موجود در عسل، شکرک زدن آن را از چند روز تا چند سال پس از برداشت می توان به تأخیر انداخت. مقدار بالای گلوکز باعث افزایش روند شکرک زدن عسل می شود. علاوه بر این، شرایط زیر نیز بر سرعت شکرک زدن عسل می افزاید:
- نگهداری عسل در مکان های سرد. هوای سرد و دمای پایین باعث می شود که عسل زودتر شکرک بزند. بنابراین، بهتر است عسل را در دمای اتاق نگهداری کنید.
- مواد زائد داخل عسل را خارج کنید. گاهی اوقات، عسل خام حاوی زائدی مثل موم یا حتی قسمت هایی از بدن زنبور است. همین مواد می توانند با تشکیل اولین بلورها باعث شکرک زدن عسل شوند.
- از یک قاشق تمیز و خشک برای برداشتن عسل استفاده کنید؛ چون رطوبت عسل را خراب کرده و با ورود مواد خارجی به آن سرعت شکرک زدن افزایش می یابد.
سخن آخر
همانند هر محصول دیگری باید از عسل به خوبی و در جا و دمای مناسب نگهداری کنید تا خراب نشود. علاوه بر این، انتخاب ظرف مناسب برای جلوگیری از ورود رطوبت، مورچه ها و هوا به داخل عسل ضروری است. نگهداری عسل در یخچال باعث افزایش سرعت شکرک زدن آن می شود. اگر می خواهید بافت، رنگ و طعم عسل تغییر نکند می توانید آن را در فریزر قرار دهید. با رعایت برخی نکات ساده می توانید عسل را از هر گونه آلودگی و همچنین حشراتی چون مورچه ها دور نگه دارید. در نهایت، شکرک زدن عسل امری طبیعی است و با آگاهی از آنچه باعث رس بستن آن می شود و رعایت برخی نکات می توان این فرایند را به تاخیر انداخت.
سلام وعرض تشکر پس میتونیم با همون روش که اشاره کردید دوباره شکرک رو از بین ببریم اینطوری ویتامین موجود در عسل از بین نمیره لطف میکنید پاسخ بفرمایید
سلام پدارم عزیز مطمئنا با وجود احیا مجدد، کیفیت کاهش پیدا میکنه اما هنوز خواص و فوایدش رو داره
با آرزوی صحت و سلامتی برای شما