گیاه آفتابگردان بومی امریکای شمالی است اما در حال حاضر در کشورهای زیادی کشت شده و از شهد گل های آن عسل آفتابگردان تولید می شود. این گیاه با آب و هوای گرم و مدیترانه ای سازگار است. جولای (اواسط مرداد تا اواسط شهریور)، ماه گلدهی گیاه آفتابگردان بوده و از این گیاه سرشار از شهد و گرده گل، عسل آفتابگردان بدست می آید که خواص درمانی زیادی دارد. در همین راستا، در مقاله امروز هاچ لند به معرفی و بررسی خواص عسل آفتابگردان، نحوه و میزان مصرف و عوارض آن می پردازیم.
عسل آفتابگردان چیست؟
عسل آفتابگردان یک شاهکار شیمی طبیعی است. رنگ زرد روشن آن نه تنها از نظر زیبایی شناسی، مشتری پسند و جذاب است بلکه شاخصی از فیتوکمیکال های آنتی اکسیدانی موجود در آن را نشان می دهد. محتوای گلوکز بالای این عسل طبیعی آن را به منبعی فوری برای افزایش انرژی تبدیل کرده و برای کسانی که به دنبال تامین سریع انرژی برای فعالیت روزانه خود هستند ایده آل است.
به دلیل نسبت فروکتوز به گلوکز پایین، عسل آفتابگردان کمتر باعث افزایش قند خون شده و ممکن است برای افرادی که از رژیم غذایی خاصی پیروی می کنند مفید باشد. علاوه بر این، سطوح بالای پرولین عسل و اسیدیته به خواص ضد باکتریایی و افزایش ماندگاری آن کمک می کند. بافت عسل آفتابگردان ممکن است پس از چند هفته سفت شده و شکرک بزند. اما قرار دادن آن در جایی با دمای بالا (نهایتا تا 40 درجه به صورت غیر مستقیم) باعث می شود که کریستال ها از هم جدا شده و عسل به صورت مایعی روان که کمتر از قبل چسبناک و لزج است تبدیل شود.
طعم، رنگ و ویژگی های ظاهری عسل آفتابگردان
قبل از بررسی خواص عسل آفتابگردان بهتر است بدانید که طعم عسل خام آفتابگردان شیرین (متوسط) بوده و هیچ گونه طعم تلخی ندارد. رنگ آن زرد روشن تا متوسط بوده و بوی گرم گل یا میوه تازه را دارد (بوی آن تند نیست). ویژگی های عسلی که زنبورهای عسل از شهد مزارع آفتابگردان جمع آوری و تولید می کنند به شرح زیر است:
این نوع عسل باید از 45 درصد گرده آفتابگردان تشکیل شده و اسیدیته قوی داشته باشد. ماندگاری طعم آن (پس از چشیدن) کوتاه است. سطح گلوکز و فروکتوز بالا و نسبت گلوکز به فروکتوز و سطح ساکارز پایین است (جزئیات ترکیب آن به این معنی است که به سرعت یا اغلب در عرض 20 روز شکرک می زند). محتوای آب بالای موجود در عسل آفتابگردان موجب افزایش نسبت گلوکز به آب می شود. ساکارز و سایر الیگوساکاریدهای موجود در آن حاوی مقدار کمی آب هستند. به طور کلی، عسل طبیعی آفتابگردان حاوی مواد زیر است:
- کربوهیدرات: 79 درصد
- آب: 17 درصد
- پروتئین ها و ویتامین ها: 3 درصد
- مواد معدنی: 1 درصد
- مواد معدنی و ویتامین ها
شهد آفتابگردان حاوی بسیاری از ویتامین ها و مواد معدنی است. دانشمندان تقریباً 300 مورد از آنها را کشف کرده اند. علاوه بر این، بدن قادر است آنها را به راحتی جذب کند. این اجزای مفید محصول بدست آمده از زنبور عسل تاثیر مثبتی بر بدن انسان دارد. این نوع عسل حاوی مواد فعال زیستی زیر است:
- ویتامین C، H، K، بتاکاروتن
- پروتئین ها، اسیدهای آمینه
- مواد معدنی
عسل حاوی مقدار کمی کولین، بتائین، اسید سولانیک و اسیدهای آلی است. همچنین عسل آفتابگردان از 27 اسید آمینه تشکیل شده که برای عملکرد طبیعی بدن ضروری است.
11 خواص عسل آفتابگردان
از لحظه ای که در شیشه عسل آفتابگردان را باز می کنید حواس شما فعال می شوند. اولین چیزی که توجه شما را به خود جلب می کند رنگ طلایی آن (تقریباً مایع به رنگ خورشید) است. عسل آفتابگردان بوی معطری دارد. نت های آن، یادآور مزارع بزرگ گل های آفتابگردان و شکوفه های آن است. این رایحه ها به سرعت با نت های میوه ای تکمیل شده و بوی میوه های تازه را تداعی می کنند.
طعم شیرین و طبیعی عسل آفتبگردان به لطف اسیدیته آن متعادل است. تعادل بین شیرینی و اسیدیته آن باعث می شود که مصرف هر قاشق از این عسل به طرز باورنکردنی لذت بخش باشد.
عسل آفتابگردان برای تولیدکننده عسل (و زنبورهایی که از ملکه مراقبت می کنند) و برای کسانی که عسل را مصرف می کنند چندین ویژگی مثبت دارد. یکی از خواص عسل آفتابگردان، ضد میکروبی بودن آن است که در التیام زخم، درمان سینوزیت، رینیت و درماتیت نقش دارد. به لطف فیتوسترول ها برای کاهش کلسترول عالی است. همچنین، عسل آفتابگردان را یک مکمل معدنی طبیعی غنی از کلسیم و منیزیم می دانند؛ بنابراین برای همه افرادی که استخوان های ضعیفی دارند یا دارای عوامل خطر پوکی استخوان هستند توصیه می شود. علاوه بر این، عسل آفتابگردان فواید دیگری هم دارد که در ادامه به آنها اشاره می کنیم.
1- خواص عسل آفتابگردان برای مردان
یکی از خواص عسل آفتابگردان برای مردان، تقویت اعضای بدن است. به دلیل ترکیباتی که در این نوع عسل وجود دارد باعث حفظ سلامت سیستم قلبی – عروقی شده و خطر سکته و بیماری های قلبی در مردان را کاهش می دهد. علاوه بر این، عسل آفتابگردان به تقویت بافت ماهیچه ای بدن تحت فشار سنگین و مداوم کمک می کند. همچنین گفته می شود که این نوع عسل نه تنها فعالیت جنسی مردان را افزایش می دهد بلکه ترکیبات منی آنها را بهبود می بخشد.
2- خواص عسل آفتابگردان برای زنان
عسل آفتابگردان نقش مهمی در تقویت موها و صاف و درخشان کردن آنها دارد. همچنین، این محصول به بهبود سلامت پوست و جلوگیری از بروز آکنه، رفع چین و چروک ها و سایر علائم پیری پوست زنان کمک می کند.
3- خواص عسل آفتابگردان برای کودکان
وقتی که عسل آفتابگردان را به کودکان بالای دو سال می دهید نه تنها سیستم ایمنی بدن کودک شما تقویت شده بلکه به رفع سرماخوردگی، سرفه و دیگر مشکلات این چنینی آنها کمک می کنید. علاوه بر این، در طب سنتی، لوسیون های مختلفی با استفاده از مواد موجود در عسل و خود این محصول ساخته می شود که برای درمان بیماری های عفونی و ویروسی مفید هستند. همچنین، مصرف مقدار کمی عسل در روز به بهبود فعالیت مغز، افزایش حافظه و تمرکز بیشتر کودکان منجر می شود.
4- تقویت سلامت قلب
یکی از دیگر خواص عسل آفتابگردان بهبود سلامت قلب است. متخصص قلب ممکن است مصرف عسل را برای پیشگیری و درمان بیماری قلبی توصیه کند. عسل آفتابگردان، خواص دارویی فراوانی داشته و در درمان پیچیده بسیاری از بیماری ها موثر است. مقدار قابل توجهی گلوکز در محصولی مانند عسل گل آفتابگردان این امکان را فراهم کرده که از آن در تولید برخی داروها برای درمان بیماری های قلبی – عروقی استفاده کنند.
5- بهبود علائم سرماخوردگی و آنفلوانزا
خواص آنتی اکسیدانی عسل آفتابگردان به رفع علائم سرماخوردگی و آنفلوانزا از جمله تب، گلودرد و عطسه کمک می کند. برای استفاده از این ماده مقوی کافی است یک قاشق چای خوری عسل آفتابگردان را به چای گرم اضافه کنید. در صورتی که علائم شما شدید است 5 تا 6 قاشق چای خوری عسل در روز مصرف کنید.
6- خالص بودن و عدم وجود آلاینده های مضر عسل آفتابگردان
یکی از مهم ترین خواص عسل آفتابگردان که کمتر کسی از آن مطلع است عدم وجود آلاینده های مضر و خالص بودن ان است. هر گونه آلاینده یا مواد مضر از خاک در ساقه گیاهان باقی می ماند. در نتیجه، شهد جمع آوری شده توسط زنبورها خالص است. همچنین خالص بودن عسل آفتابگردان طبیعی به این دلیل است که بیشتر محصولات آفتابگردان به صورت ارگانیک و بدون حشره کش های مضر رشد می کنند.
7- جذب سریعتر مواد مغذی
برخی افراد، کریستالیزه شدن سریع عسل را یکی از نقاط ضعف این عسل می دانند. اما یکی از خواص عسل آفتابگردان کریستالیزه شده، جذب سریع مواد مغذی است. نگه داشتن یک تکه عسل شکرک زده زیر زبان باعث می شود تا مواد مغذی بیشتری توسط غدد زیر زبانی جذب شوند.
8- جایگزین مناسب برای شیرین کردن نوشیدنی و غذاها
عسل خام آفتابگردان یک ابر غذای یا سوپر فود واقعی و طبیعی است و به دلیل خواص آنتی اکسیدانی، ضد التهابی و ضد باکتری نقش مهمی در حفظ سلامت بدن ایفا می کند. به دلیل وجود متابولیت هایی که سلامت بدن را افزایش می دهند عسل آفتابگردان ارگانیک را می توان جایگزین سالم تری برای شیرین کردن غذا و نوشیدنی ها دانست.
9- گرده، طلای پنهان عسل آفتابگردان
از دیگر خواص عسل آفتابگردان می توان به وجود گرده گل در آن اشاره کرد. اگرچه میزان گرده عسل آفتابگردان در مقایسه با سایر عسل ها لزوماً بیشتر از همه نیست اما همچنان حاوی مقدار قابل توجهی از این ماده مغذی به شمار می آید. گرده گل منبع غنی از پروتئین ها، ویتامین ها و اسیدهای آمینه است که به تقویت سیستم ایمنی و بهبود مقاومت در برابر عفونت ها کمک می کند.
10- خواص دارویی
عسل آفتابگردان به عنوان یک ماده غذایی سالم برای درمان و رفع بیماری ها شناخته می شود. آنتی اکسیدان های آن به طور موثر با رادیکال های آزاد مبارزه کرده و خواص ضد التهابی دارد. علاوه بر این، خواص ضد باکتریایی، آن را به انتخابی عاقلانه برای درمان طبیعی عفونت های جزئی، به ویژه عفونت های گوش، حلق و بینی تبدیل می کند.
11- بازدهی بالا
جمع آوری شهد در طول فعال ترین دوره کلنی زنبور عسل امکان پذیر است. زنبورهای عسل در روزهای گرم و آفتابی در ماه جولای، زمانی که گیاهان و گل های آفتابگردان در اوج شکوفایی هستند بیشترین فعالیت را دارند. این امر منجر به بازده بالاتر شهد برای زنبورها (و عسل بیشتر هر کندو برای تولید کننده) می شود.
نحوه و میزان مصرف عسل آفتابگردان
عسل آفتابگردان با بافت متبلور منحصر به فرد خود را می توان به شکل های مختلف میل کرد. پخش عسل کریستالیزه روی نان تست صبحگاهی یا ترکیب کردن آن با فرنی یا مصرف آن به تنهایی، طعمی لذت بخش داشته و با مصرف مداوم آن می توانید از خواص عسل آفتابگردان برای سلامتی بهره ببرید. دیگر روش های مصرف عسل آفتابگردان برای درمان بیماری ها و علائم آنها به شرح زیر است:
- برای مصرف عسل آفتابگردان به عنوان درمان خانگی برای سرفه و سرماخوردگی کافی است 100 عسل را با آب 1عدد و نصف یک لیمو ترکیب کرده و روزانه سه بار در روز، 2 قاشق غذاخوری از آن را میل کنید. برای رفع تب و گلودرد می توانید روزانه 220 الی 30 دقیقه قبل از سرو غذا 3 قاشق عسل آفتابگردان (حتی بیش از 3 قاشق در صورت شدید بودن علائم) میل کنید.
- اگر از عسل آفتابگردان به عنوان خلط آور می خواهید استفاده کنید آن را با چای چنار یا مخلوط کنید.
- برای بهره بردن از خواص عسل آفتابگردان برای تقویت و رشد موها به اندازه یک چهارم یک پیاز، عسل آفتابگردان را با آب پیاز مخلوط کرده و روی ریشه موها بمالید. بعد از 30 دقیقه موهای خود را با آب ولرم بشویید. اگر موهای خشکی دارید بهتر است کمی روغن زیتون را به این مواد اضافه کنید.
- برای درمان یبوست اسپاستیک باید مقدار کمی عسل را با دو برابر خمیر یا حریره کدو ترکیب کنید. سپس، هر روز 4 تا 5 بار ( 3 تا 4 قاشق غذاخوری) از آن را میل کنید.
- در صورتی که بیماری ریوی دارید توصیه می شود 200 میلی لیتر عسل آفتابگردان، 200 میلی لیتر آب چغندر، هویج و ترب کوهی و آب دو عدد لیمو مخلوط کنید. سپس، ترکیب را در دمای 20 تا 30 درجه سانتی گراد نگهداری نموده و هر روز 30 دقیقه قبل از هر وعده غذایی، 1 قاشق غذاخوری از آن را میل کنید.
خوردن مقدار زیادی عسل آفتابگردان به یکباره توصیه نمی شود. مقدار مصرف روزانه باید بر اساس وزن بدن فرد محاسبه شود. به طور متوسط، محدوده مصرفی قابل قبول روزانه 55 تا 95 گرم است. اگر فردی به 2000 کالری در روز نیاز دارد نباید بیش از 120 کالری شکر، عسل و سایر قندهای افزوده یا طبیعی مصرف کند. 120 کالری تقریباً معادل دو قاشق غذاخوری (حدود 40 گرم) عسل است. بنابراین، از آنجایی که مردم با مصرف غذاهای دیگر نیز کالری دریافت می کنند بهتر است روزانه یک تا دو قاشق چای خوری عسل مصرف کنید (کمتر از 40 گرم در روز). همچنین به خاطر داشته باشید که با وجود خواص عسل آفتابگردان هرگز نباید آن را به کودکان کمتر از یک سال بدهید.
عوارض و موارد منع مصرف
اگرچه خواص عسل آفتابگردان فراوان است اما چندین ویژگی منفی دارد. به عنوان مثال، گرده گل می تواند باعث ایجاد آلرژی در افراد شود. به عبارتی دیگر، عسل جمع آوری شده از مزرعه آفتابگردان می تواند به بدن افراد مبتلا به آلرژی آسیب برساند. بنابراین مصرف انواع عسل ها از جمله عسل آفتابگردان برای کسانی که از آلرژی به محصولات مختلف کندو یا بیماری های دیگر مانند دیابت رنج می برند توصیه نمی شود. برای تست آلرژی، باید یک قطره عسل را روی مچ دست خود بمالید. اگر واکنش آلرژیک به صورت قرمزی یا خارش ظاهر شد نباید از آن استفاده کنید. به طور کلی، در چنین شرایطی قبل از مصرف با پزشک خود مشورت کنید تا خطرات آن کاهش یابد؛ البته برای فهمیدن سوال درمان آلرژی با عسل طبیعی امکان پذیر است؟ می توانید مقاله آن را در هاچ لند مطالعه کنید.
به آن دسته از افرادی که به دلیل خواص عسل آفتابگردان قصد خرید آن را دارند توصیه می شود عسل با کیفیت و اصل را انتخاب کنند. مصرف عسل آفتابگردان در دوران بارداری و شیردهی توصیه نمی شود چون یک محصول شیرین می تواند باعث دیاتز شود. گلوکز و ساکارز عسل برای برخی افراد خطرناک است؛ به ویژه برای افراد مبتلا به دیابت و کسانی که به چاقی دچار هستند.
نحوه نگهداری عسل آفتابگردان
اگر عسل آفتابگردان با بافتی نرم و روان را ترجیح می دهید توصیه می کنیم شیشه را برای چند ساعت روی رادیاتور قرار دهید تا به حالت روان برگردد یا نرم شود. از طرف دیگر، می توانید آن را در یک قابلمه آب داغ قرار دهید.
در دوره پاییز و زمستان، عسل همیشه سریعتر شکرک زده اما در گرما سفت و جامد نمی شود. به همین دلیل خواص درمانی و تغذیه ای آن حفظ می شود. نگهداری عسل در یک محیط با یک دمای خاص در طول زمستان ضروری است چون این امر باعث حفظ خواص عسل آفتابگردان و ماندگاری بیشتر آن می شود؛ البته ما در مطلب علت شکرک زدن عسل را توضیح دادیم که اگر با این مشکل مواجه شدید حتما آن را مطالعه کنید.
عسل گرده آفتابگردان دارای طعم و عطری دلپذیر بوده و به راحتی توسط بدن انسان جذب می شود. با دانستن تمام ویژگی های مفید آن و همچنین نحوه انتخاب و نگهداری این محصول می توانید نه تنها از طعم دلپذیر شهد عسل لذت ببرید بلکه سلامت بدن خود را نیز افزایش دهید؛ برای آشنایی با بهترین روش نگهداری عسل هم ما مطلبی در مقالات داریم که اطلاعات کاملی برای مناسب ترین روش نگهداری این طلای مایع دارد.
سخن آخر
عسل آفتابگردان از شهد گل های آفتابگردان بدست آمده و رنگ زرد و بوی تازه و خوشایندی دارد. 45 درصد این نوع عسل را گرده گل تشکیل داده که خواص زیادی دارد. عسل آفتابگردان حاوی ویتامین ها و مواد معدنی مختلفی است. همانطور که اشاره کردیم تقویت سیستم ایمنی بدن، حفظ سلامت قلب، رفع سرماخوردگی تقویت عضلات و افزایش انرژی از جمله خواص عسل آفتابگردان هستند. شما می توانید عسل آفتابگردان را با مواد غذایی دیگر ترکیب کرده یا به تنهایی مصرف کنید. مقدار مصرف روزانه بر اساس وزن شما محاسبه می شود. در صورتی که دیابت یا آلرژی دارید بهتر است از مصرف آن بپرهیزید. مصرف عسل آفتابگردان به افراد باردار و کودکان زیر یک سال توصیه نمی شود. در نهایت، برای افزایش ماندگاری و حفظ خواص عسل آفتابگردان بهتر است آن را در جایی با دمای مناسب و گرم نگهداری کنید.
سلام من میتونم برای کیک وشربت ها از عسل افتابگردان استفاده کنم چون نوشتید در اشپزی خوبه طعم شیرین وخوش عطری داره؟
سلام بهار عزیز بله شما می توانید از عسل آفتابگردان به عنوان طعم دهنده استفاده کنید اما متاسفانه این عسل خیلی کم در بازار موجود است.
با آرزوی سلامتی و صحت برای شما دوست عزیز