کلزا که یک گیاه گلدار به رنگ زرد روشن از خانواده Brassicaceae است عمدتاً به دلیل دانه های سرشار از روغن کلزا که به طور طبیعی حاوی مقادیر قابل‌توجهی اسید اروسیک است، کشت می شود. از شهد این گیاه این توع عسل تولید می شود که فواید زیادی دارد و در این مقاله قرار است به بررسی آن و 9 مورد از شگفت انگیزترین خواص عسل کلزا بپردازیم.
عسل کلزا از کجا امده است؟
گیاه کلزا عضوی از جنس گیاهانی چون شلغم، کلم بروکلی و کلم است. در واقع نام آن از کلمه لاتین شلغم گرفته شده است. در آمریکای شمالی، کلزا به صورت تجاری در آلبرتا، مانیتوبا و ساسکاچوان در کانادا و همچنین داکوتای شمالی و مینه سوتا در ایالات متحده کشت می شود. زنبور عسل برای برداشت شهد کلزا پرواز می کند. اکثریت قریب به اتفاق محصولات کشاورزی آمریکای شمالی برای بهبود مقاومت در برابر آفات و آفت کش ها اصلاح ژنتیکی شده اند. کلزا در اروپا به خصوص آلمان و انگلیس نیز کشت می شود؛ انواع GMO در اروپا نیز معرفی شده است. به عبارتی دیگر، اگر مصرف کنندگان به خرید عسل ارگانیک و خواص عسل کلزا اهمیت می دهند باید برچسب روی محصول را به دقت بررسی کنند.
فهرست مطالب
عسل کلزا چیست؟
این گیاه با نام علمی «کلزا» یا Brassica napus» » بیشتر در مناطق مختلف اروپایی کشت می شود. کلزا از خانواده brassica بوده و گل های آن مقدار زیادی شهد دارند که به راحتی زنبورهای بی شماری را جذب می کنند. کلزا، نوعی گیاه است با ساقه ای منشعب، برگ های کامل و گل هایی که به صورت خوشه ای و به رنگ زرد روشن قرار گرفته اند. روغن از دانه های کلزا استخراج می شود. محتوای شهد بالای این گیاه باعث می شود که شانه ها به سرعت پر شده و عسلی با غلظت بالای اسیدهای چرب امگا 3 و 6 تولید شود. این غلظت بالا یکی از خواص عسل کلزا است که از اکسیداسیون سریع بدن جلوگیری می کند.
کشورهایی که بیشترین عسل کلزا در آن تولید می شود رومانی، آلمان و فرانسه هستند. در این کشورها محصولات زراعی بسیار متنوعی فقط برای این گیاه وجود دارد، کلزا یکی از محبوب ترین درختچه ها در حوزه زنبورداری است؛ زیرا می تواند دمای پایین فصل زمستان را تحمل کند(که یک شرط ضروری برای تولید عسل در طول سال در کشورهایی است که در آن، کلزا کشت می شود).
نحوه تولید عسل کلزا
برای تولید کلزا تک گل، زنبورداران کندو را در مکان های متراکم یا نزدیک به گیاه کلزا قرار می دهند. این کار به نوبه خود به زنبورهای عسل، امکان گرده افشانی و استخراج شهد کلزا را داده و باعث می شود که عسل تولیدی، غلظت بالایی داشته باشد. البته تولید عسل کلزا مزایا و چالش هایی نیز برای زنبورداران دارد، یکی از مزیت های آن این است که کلزا را می توان در پاییز برای برداشت بهار و در بهار برای برداشت اواخر تابستان کاشت.
به بیانی دیگر، یک کندو می تواند هر سال دو مرتبه عسل کلزا تولید کند، این امر به ویژه برای تولیدکنندگان با توجه به جریان های شهد سنگین گیاه کلزا که منجر به بازده عسل فوق العاده زیاد می شود سودمند و لذت بخش است.
اما از سوی دیگر چالش هایی نیز وجود دارد، زنبورداران می دانند که با وجود خواص عسل کلزا، این محصول به سرعت شکرک زده و استخراج آن دشوار است. چون این کار مستلزم آن است که زنبورداران، کندوهای خود را به دقت زیر نظر داشته باشند و به محض اینکه آنها را پوشاندند، لانه زنبوری را برداشت کنند. پس از جمع آوری لانه زنبور، عسل معمولاً ظرف یک روز استخراج شده و بلافاصله به بازار عرضه می شود. این سرعت عمل به دلیل شکرک زدن عسل استاندارد کلزا ظرف 3 تا 4 هفته است. در صورت عدم نگهداری صحیح، شکرک زدن سریع عسل های کلزا باعث ایجاد مشکلاتی در استخراج شده و علاوه بر آن مشکلاتی را برای کندو ایجاد می کند. متأسفانه به دلیل شکرک زدن سریع این محصول، بسیاری از زنبورداران، تلاشی برای تولید عسل کلزای تک گل ندارند.
بررسی 9 خواص عسل کلزا
عسل کلزا، بافت نسبتا غلیظی دارد و شیرین کننده خوبی برای نوشیدنی ها محسوب می شود. ظاهر بسیار ماتی داشته و تقریبا رنگ آن سفید (کرمی) است که به دلیل سطح بالای گلوکز آن مشخص می شود. میزان گرده کلزا در عسل تک گل باید بیشتر از 45 درصد باشد. عسل کلزا با سایر انواع عسل متفاوت است زیرا حاوی گلوکز بیشتری نسبت به فروکتوز است. بنابراین عسل باید زود استخراج شود تا از شکرک زدن زودرس آن جلوگیری شود. این عسل فواید و خواص زیادی دارد. از مهم ترین خواص عسل کلزا می توان به موارد زیر اشاره کرد:
1- درمان زخم ها
یکی از فواید عسل کلزا این است که یک التیام بخش قوی زخم ها و سوختگی ها است. این مسئله به دلیل محتوای بالای اسیدهای چرب آن است که روند بازسازی پوست را سرعت می بخشد. برای بهره بردن از این خاصیت عسل کلزا توصیه می شود یک لایه نازک عسل را روی ناحیه آسیب دیده بمالید و بگذارید 3 تا 5 دقیقه بماند تا اجزای آن به خوبی اثر خود را نشان دهند.
2- درمان زخم معده و رفلاکس
بر اساس برخی تحقیقات درباره خواص عسل کلزا، این ماده با ارزش با پوشش عسل مری و معده حالت تهوع و اسید معده را کاهش می دهد. در واقع، یکی از اصلی ترین خواص عسل کلزا، درمان زخم معده است. از این نوع عسل در طب سنتی برای بهبود و درمان رفلاکس و زخم معده استفاده شده است. این ماده غذایی حاوی اسیدهای کمی بوده و یکی از بهترین عسل ها برای معده محسوب می شود. در درمانگاه های دانشگاهی نیز مصرف این نوع عسل برای تغذیه نوزادان در بخش کودکان توصیه شده است.
3- مبارزه با عفونت ها
یکی دیگر از فواید عسل کلزا خاصیت ضد عفونی کننده قدرتمند آن است که به ضد عفونی کردن زخم و جلوگیری از ایجاد عفونت در زخم ها است.
4- تسکین علائم سرماخوردگی و سرفه
بسیاری از عسل ها به درمان سرفه و سرماخوردگی کمک می کنند. یکی از خواص عسل کلزا نیز تسکین علائم سرماخوردگی و کاهش سرفه است. اگر به بیماری آنفلوانزا یا سرماخوردگی دچار شده اید با مصرف روزانه عسل کلزا می توانید علائم سرماخوردگی و آنفلوانزا را برطرف نموده و موجب تسریع روند درمان این بیماری شوید.
5- سرشار از آنتی اکسیدان
عسل کلزای خام و با کیفیت حاوی بسیاری از آنتی اکسیدان های مفید است. این نوع عسل شامل ترکیبات فنلی مانند فلاونوئیدها و اسیدهای آلی است که برای رفع بسیاری از علائم بیماری ها می شود.
6-کاهش تری گلیسیرید
کاهش سطح تری گلیسرید یکی از دیگر خواص عسل کلزا است. تری گلیسیرید با مقاومت به انسولین ارتباط مستقیم داشته و عامل اصلی دیابت نوع 2 به شمار می آید. مطالعات متعدد انجام شده نیز مصرف منظم عسل موجب کاهش سطح تری گلیسیرید می شود (به ویژه زمانی که از عسل کلزا به جای شیرین کننده استفاده شده) مرتبط دانسته اند.
7- تقویت سیستم ایمنی بدن
یکی از بهترین خواص عسل کلزا تقویت سیستم ایمنی بدن است. در واقع، این ویژگی همان فاکتوری است که این نوع عسل را از دیگر عسل ها متمایز می کند. در صورتی که سیستم ایمنی ضعیفی دارید هر روز با مصرف یک قاشق از این ماده مقوی می توانید این مشکل را برطرق کنید.
8-پاکسازی کبد
پاکسازی کبد موجب افزایش سطح سلامت انسان می شود. این عسل همانند روغن کلزا برای تنظیم سطح اسیدهای چرب در بدن استفاده شده و در نهایت به پاکسازی کبد کمک می کند.
9- مفید برای بیماری های کوهستان
در صورتی که قصد دارید به ارتفاعات بلند یا کوهستانی بروید توصیه می شود که 5 روز پیش از عزیمت، حتما عسل کلزا که حاوی گرده گل است را مصرف کنید. با این کار کمتر احتمال دارد که نشانه ها و علائم بیماری های کوهستان را تجربه کنید.
تفاوت عسل کلزا با عسل طبیعی
در بسیاری مواقع، عسل کلزا به صورت عسل خام فروخته می شود، این امر بسیار مهم است زیرا عسل کلزای خام معمولاً فواید زیادی برای سلامتی دارد. اما در طی فرآیند پاستوریزاسیون خواص عسل کلزا کاهش یافته یا از بین می رود. پاستوریزاسیون و تصفیه عسل معمولی سوپرمارکت قبل از بسته بندی برای فروش انجام می شود. آنها این کار را انجام می دهند تا محصول ظاهر جذاب تر و شفاف تری داشته باشد اما متأسفانه با این کار، بسیاری از خواص این محصول از دست می رود. وقتی عسل خام فقط برای از بین بردن ذرات باقیمانده مانند گرده، موم زنبور عسل و تکه های بدن زنبورهای مرده فیلتر می شود سرشار از ویتامین ها، مواد معدنی، اسیدهای آمینه، آنتی اکسیدان ها و مواد مغذی است. اما اگر در فرآیند پاستوریزاسیون در دمای بالا قرار بگیرد این خواص و ویژگی ها از بین خواهند رفت.
طریقه مصرف عسل کلزا
بسیاری از کشاورزان، عسل کلزای خود را به عنوان عسل خامه ای می فروشند. مصرف کنندگان می توانند آن را همراه با نان استفاده کرده یا روزانه یک یا دو قاشق غذاخوری از آن را میل کنند. مردم از خوردن آن لذت می برند چون می توانند از خواص عسل کلزا بهره برده و شیرینی متوسط، طعم و مزه منحصر به فرد آن را دوست دارند.
علاوه بر این، مزایای بسیار زیاد آن برای سلامتی نیز باعث محبوبیت بیشتر آن شده است. علاوه بر مصرف آن صرفا برای لذت بردن یا مصرف آن به خاطر فواید درمانی که دارد، برخی افراد برای بهره بردن از خواص عسل کلزا آن را به صورت موضعی روی پوست خود مالیده یا به عنوان یک ضد عفونی کننده موضعی استفاده می کنند.
سخن آخر
در این مقاله به بررسی گیاه کلزا و فواید عسل کلزا پرداختیم. گفتیم که یکی از مزایای گیاه کلزا این است که می توان دو بار در سال آن را کشت و برداشت کرد و از این نظر تهیه شهد از آن و تولید عسل سودآور است اما از طرفی دیگر به دلیل اینکه این نوع سریع شکرک می زند بسیاری از کشاورزان از کشت این گیاه صرف نظر می کنند. گیاه کلزا حاوی گل هایی است که شهد آنها غلظت بالایی داشته و عسل زیادی از آن بدست می آید. همچنین، این نوع عسل به دلیل خواصی که دارد نزد مردم بسیار محبوب است. از خواص عسل کلزا می توان به درمان زخم ها، تقویت سیستم ایمنی، رفع علائم سرماخوردگی، پاکسازی کبد و غیره اشاره کرد. شما می توانید این عسل را روی نان تست ریخته و میل کنید یا روزانه یک یا دو قاشق از آن را به تنهایی میل کنید.
چقدر عالی که این عسل امگا ۳ وامگا ۶ داره باید ازش با اینهمه فواید زیاد تولید بشه نه بخاطر شکرک زدن زود تولیدش رو کم کرد ممنون که اگاهی سازی میکنید
سلام حسین عزیز بسیار سپاسگذاریم بابت لطف و حسن توجه شما
با آرزوی سلامتی و صحت برای شما دوست عزیز