فواید و خواص عسل برای روده تحریک پذیر IBS

در افرادی که به سندرم روده تحریک پذیر (IBS) هستند نوع غذاها و رژیم غذایی تا حد زیادی بر علائم اثر می گذارد. در واقع، ایجاد تغییرات در رژیم غذایی یکی از موثرترین راه‌ ها برای کنترل علائم IBS است. علائم سندرم روده تحریک پذیر شامل مشکلات گوارشی مانند درد معده، یبوست، گرفتگی عضلات و اسهال می ‌شود.

اکثر افراد نه تنها عسل را به عنوان یک شیرین کننده طبیعی سالم که خواص دارویی زیادی دارد بلکه به دلیل توانایی آن در مبارزه با التهاب، جلوگیری از رشد باکتری ها و کاهش استرس اکسیداتیو می شناسند. با این حال ممکن است این سوال در ذهن شما باشد که آیا عسل علائم IBS را کاهش می دهد یا تشدید می کند؟ در این مقاله از هاچ لند به بررسی علمی فواید و خواص عسل برای روده تحریک پذیر پرداخته و به این سوال پاسخ می دهیم.

تاثیر عسل بر سندروم روده تحریک پذیر IBS

اگرچه هیچ تحقیق خاصی درباره خواص عسل برای روده تحریک پذیر وجود ندارد اما مطالعات نشان می دهد که عسل طبیعی بر جنبه های مختلفی از سلامت دستگاه گوارش تأثیر می گذارد. به عنوان مثال، یک مطالعه درباره خواص عسل برای روده تحریک پذیر روی موش ها نشان داد که عسل با رساندن آب به مدفوع و اصلاح ترکیب باکتری های مفید در روده حیوانات، یبوست را کاهش می دهد. بنابراین، عسل به عنوان یک ملین طبیعی ممکن است به افراد مبتلا به IBS که علائمی مانند یبوست و نفخ را تجربه می کنند کمک کند. به خاطر داشته باشید که تحقیقات انسانی باید در زمینه خواص عسل برای روده تحریک پذیر حتما انجام شود.

 بیماری سندرم روده تحریک پذیر

IBS مخفف سندرم روده تحریک پذیر است، یک نوع اختلال مزمن و عملکردی روده که عمدتاً تحت تأثیر نوع مواد غذایی است که مصرف می کنید. سندرم روده تحریک پذیر با نام ‌های کولون اسپاستیک، کولون تحریک ‌پذیر، کولیت مخاطی و کولیت اسپاستیک نیز شناخته می ‌شود. این بیماری جدا از بیماری التهابی روده است و با دیگر بیماری های روده ارتباطی ندارد. IBS گروهی از علائم روده ای است که معمولاً با هم بروز می کنند. علائم سندرم روده تحریک پذیر از نظر شدت و مدت از فردی به فرد دیگر متفاوت است. انواع IBS بر اساس علائم خاصی مانند یبوست و کاهش وزن طبقه بندی می شوند.

بررسی منابع معتبر در سال 2018 نشان می دهد که برای تشخیص سندرم روده تحریک پذیر، پزشکان همواره به دنبال علائمی در فرد می گردند که حداقل 3 روز در ماه در طول 3 ماه آخر رخ داده باشد. در برخی موارد، سندرم روده تحریک پذیر باعث آسیب به روده می شود. با این حال، این اتفاق رایج نیست. طبق یک مطالعه در سال 2022، IBS خطر ابتلا به سرطان های دستگاه گوارش را افزایش نمی دهد اما می تواند تاثیر قابل توجهی بر زندگی شما داشته باشد.

علائم سندروم روده تحریک پذیر

سندرم روده تحریک پذیر (IBS) بیماری است که بر دستگاه گوارش (GI)، معده و روده تأثیر گذاشته و باعث درد مزمن شکم، گرفتگی و ناراحتی می شود. علاوه بر گرفتگی و ناراحتی شکمی، علائم سندرم روده تحریک پذیر شامل موارد زیر می شود:

• نفخ
• یبوست: مدفوع شما به صورت توده ای یا سفت خارج می شود.
• اسهال: مدفوع شما شل یا آبکی است.
• دوره های یبوست و اسهال
• مدفوع ناقص یا مدفوعی که دفع آن دشوار است.
• مخاط شفاف یا سفید در مدفوع شما
• عدم تحمل یا حساسیت غذایی بهFODMAP (الیگوساکاریدهای قابل تخمیر، دی ساکاریدها، مونوساکاریدها و پلی ال ها) یا کربوهیدرات هایی که هضم آنها سخت است.
• درد مفاصل
• خستگی: زیرا خستگی می تواند مشکلات گوارشی شما را بدتر کند. نداشتن خواب با کیفیت نیز باعث شدیدتر شدن علائم شده و منجر به خواب با کیفیت پایین می شود.
• مه مغزی
• استرس

اکنون که به بررسی اثرات و خواص عسل برای روده تحریک پذیر پرداختیم به تحقیقات انجام شده درباره اثر عسل مانوکا روی بهبود یا بدتر شدن علائم IBS می پردازیم.

آیا عسل مانوکا برای سندرم روده تحریک پذیر مفید است؟

بر اساس تحقیقات درباره خواص عسل برای روده تحریک پذیر، عسل مانوکا که از شهد بوته مانوکا (Leptospermum scoparium) گیاه بومی نیوزلند به دست می ‌آید ممکن است فواید بیشتری داشته باشد. به عبارتی، این نوع عسل نه تنها خواص ضد میکروبی قوی دارد بلکه به طور بالقوه می تواند از دستگاه گوارش شما در برابر باکتری های مضر در روده و پاتوژن ها محافظت نماید.

با این حال، تحقیقات موجود اثرات عسل را بر عفونت ‌های پوستی، نه عفونت ‌های گوارشی بررسی کرده اند بنابراین این گفته ها صرفا تئوری است. طبق یک مطالعه قدیمی بر روی موش ‌های مبتلا به کولیت اولسراتیو، تجویز عسل مانوکا در کنار داروهای ضد التهابی باعث کاهش التهاب روده می ‌شود.

با این حال، عسل مانوکا حاوی ترکیبی به نام متیل گلیوکسال است. یک مطالعه حیوانی درباره خواص عسل برای روده تحریک پذیر نشان داد که متیل گلیوکسال، علائم IBS مانند اسهال را بدتر می کند. در نهایت، مطالعات انسانی بیشتری به منظور بررسی خواص عسل برای روده تحریک پذیر IBS مورد نیاز است.

آیا عسل یک غذا با FODMAP زیاد است؟

اکنون که با خواص عسل برای روده تحریک پذیر آشنا شدید بهتر است با مفهوم FODMAP آشنا شوید. الیگو-دی مونو ساکاریدها و پلی ال های قابل تخمیر (FODMAPs) گروهی از کربوهیدرات ها هستند که به سختی هضم شده و در عوض به وسیله باکتری های روده بزرگ تخمیر می شوند. در برخی افراد مبتلا به IBS، مصرف برخی از غذاهای حاوی FODMAP بالا علائم گوارشی مانند نفخ و درد معده را بدتر می کند. عسل سرشار از فروکتوز است، نوعی قند ساده که در دسته FODMAP  ها طبقه بندی می شود. به همین دلیل، افرادی که از رژیم غذایی حاوی  کربوهیدرات پایین پیروی می کنند اغلب اوقات در صورت مصرف میوه های سرشار از فروکتوز مانند هلو، گلابی، سیب و گیلاس، مصرف عسل را محدود می کنند. با این حال، افراد مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر ممکن است سطوح مختلفی از حساسیت به غذاهای مختلف داشته باشند.

برخی افراد ممکن است با خواندن مطالبی درباره خواص عسل برای روده تحریک پذیر به مصرف آن روی آورند اما پس از مدتی عسل باعث ایجاد مشکلات گوارشی برای آنها شود. برخی دیگر ممکن است مشکلی در تحمل عسل یا سایر غذاهای با فروکتوز بالا نداشته باشند. به عبارتی دیگر، عسل به دلیل داشتن فروکتوز مقدار زیادی FODMAP دارد. اگرچه برخی از افراد مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر می توانند آن را به خوبی تحمل کنند بعضی افراد دیگر لازم است مصرف خود را برای جلوگیری از مشکلات گوارشی محدود کنند.

اگر سندرم روده تحریک پذیر دارید باید عسل بخورید؟

به دلیل کمبود تحقیقات درباره خواص عسل برای روده تحریک پذیر، هنوز تاثیر عسل روی درمان یا تسکین علائم سندروم روده تحریک پذیر ثابت نشده است. اگرچه عسل ممکن است اثرات مثبتی بر هضم داشته باشد یک نوع ماده غذایی حاوی FODMAP های بالا شناخته می شود. اثربخشی عسل طبیعی روی تسکین علائم IBS به عوامل متعددی از جمله نوع عسل، میزان مصرف و علائم خاصی که تجربه می کنید بستگی دارد. علاوه بر این، در حالی که برخی از افراد مبتلا به این بیماری ممکن است مشکلی در تحمل عسل نداشته باشند برخی دیگر ممکن است نسبت به غذاهای حاوی فروکتوز بالا حساس تر باشند. امتحان کردن یک رژیم غذایی که FODMAP بسیار کمی دارد به شما کمک می کند بفهمید که آیا خواص عسل برای روده تحریک پذیر به بهبود شدن علائم IBS کمک می کند یا باعث بدتر شدن علائم می شود. رژیم غذایی شما می تواند شامل حذف تمام غذاهای حاوی FODMAP بالا از جمله عسل و سپس وارد کردن آهسته آهسته آنها به رژیم غذایی باشد. به طور خلاصه، یک رژیم غذایی که FODMAP پایینی دارد به شما کمک می کند بفهمید به عسل و سایر غذاهای با فروکتوز بالا حساس هستید یا خیر.

درمان رفلاکس معده با عسل ارگانیک

به گفته دکتر رضا ملک زاده رئیس انجمن گوارش و کبد ایران، رفلاکس معده یکی از شایع ترین بیماری های مردم ایران است که طبق آمار 25 درصد ایرانیان از این بیماری رنج می برند، عسل طبیعی با داشتن PH بین 3.5 تا 4 (البته بسته به نوع عسل این مقدار متفاوت است) خاصیت آنتی اسیدی داشته و PH معده که توسط اسید معده کاهش یافته است را خنثی کرده و از همین رو به عنوان یکی از روش های قدیمی درمان رفلاکس معده است؛ تحقیقات و مطالعاتی برای اثبات این موضوع انچام شده که در مطلبی جداگانه به بررسی درمان رفلاکس معده با عسل طبیعی به صورت جامع و کامل پرداختیم اما برای اثبات دقیق نیاز به تحقیقات بیشتری است که امیدواریم به زودی این مسئله ثابت شود تا افراد مبتلا بتوانند با استفاده از عسل طبیعی این چالش اساسی را برطرف کنند.

عسل طبیعی برای درمان یبوست!

همانطور که در مطلبی در مقالات هاچ لند اشاره کردیم از گذشته از عسل طبیعی برای درمان یبوست به عنوان یک روش خانگی استفاده میشده است. ترکیب آب و عسل و شیر و عسل به صورت گرم یا ولرم به حرکت روده بزرگ کمک کرده و در نهایت موجب درمان یبوست می شود؛ البته همه عسل ها برای درمان این بیماری موثر نیستند و عسل سیاه یکی از موثرترین انواع عسل است که در درمان این بیماری موثر و مفید است.

سخن آخر

تحقیقات محدودی درباره خواص عسل برای روده تحریک پذیر از جمله عسل مانوکا بر علائم سندرم روده تحریک پذیر وجود دارد. با این حال، عسل سرشار از فروکتوز است که ممکن است مشکلات گوارشی مانند باد معده، اسهال و نفخ را در برخی از افراد مبتلا به IBS بدتر کند. بنابراین، پیروی از یک رژیم غذایی مانند رژیمی که FODMAP پایین دارد ممکن است به شما کمک کند در صورت داشتن IBS بتوانید تصمیم بگیرید که از مصرف عسل اجتناب کنید یا خیر.