همه چیز درباره نیش زنبور عسل (خواص + عوارض)

همانطور که از نام آن پیداست، نیش زنبور عسل ماده ای است که از این حشره به دست آمده و به عنوان یک درمان طبیعی برای انواع بیماری ها استفاده می شود. از خواص نیش زنبور عسل می توان به وجود پپتیدهای آپامین و آدولاپین در آن اشاره کرد که خواص ضد التهابی داشته و درد را کاهش می دهند. اما تحقیقات در این زمینه محدود بوده و نیش زنبور عسل ممکن است عوارضی داشته و باعث ایجاد واکنش آلرژیک نیز شود.

بسیاری از افراد مدعی هستند که این ماده، طیف گسترده ای از خواص دارویی از کاهش التهاب تا درمان بیماری های مزمن را دارد. با این حال، تحقیقات در برخی از این زمینه ها کم یا متناقض است. در مقاله امروز هاچ لند به طور دقیق خواص نیش زنبور عسل و عوارض آن را از نظر علمی بررسی می کنیم.

نیش زنبور عسل چیست؟

نیش زنبور عسل، مایعی بی رنگ و اسیدی است. وقتی که زنبورها احساس خطر کنند با نیش زدن به هدف خطر را دفع می کنند. علاوه بر این، نیش آن همانند عسل طبیعی حاوی ترکیبات ضد التهابی از جمله آنزیم ها، قندها، مواد معدنی و اسیدهای آمینه است.

ملتین (ترکیبی که از 26 اسید آمینه تشکیل شده است) حدود 50 درصد از وزن خشک نیش را تشکیل می دهد. طبق برخی مطالعات درباره خواص نیش زنبور عسل، ملتین، اثرات ضد ویروسی، ضد باکتریایی و ضد سرطانی دارد. ملتین، علت اصلی درد ناشی از نیش زنبور است. پپتیدهای آپامین و آدولاپین موجود در نیش زنبور عسل به عنوان زهر عمل کرده اما خواص ضد التهابی و تسکین دهنده درد هم دارند.

علاوه بر این، نیش زنبور عسل حاوی فسفولیپاز A2، آنزیم و آلرژن اصلی است که باعث التهاب و آسیب سلولی می شود. با این وجود، طبق برخی تحقیقات، آنزیم‌های آن اثرات ضد التهابی و ایمنی نیز دارد.

همانطور که می بینید، مواد موجود در نیش زنبور عسل اثرات مثبت و منفی مختلفی بر سلامتی انسان دارند. علاوه بر این، اگرچه تحقیقات نشان می دهد که برخی از ترکیبات موجود در نیش ممکن است خواص مفیدی داشته باشند، اثرات هر جزء به تنهایی کشف نشده و بسیاری از اجزای آن به خوبی مورد بررسی قرار نگرفته اند.

خواص نیش زنبور عسل

اگرچه علم، تمامی خواص نیش زنبور عسل را تایید نمی کند اما برخی تحقیقات نشان داده است که نیش زنبور عسل خواص دارویی مفیدی دارد و خواص ضد التهابی، خاصیت کاهش درد رماتیسم، بهبود کیفیت پوست و تقویت سیستم ایمنی است که در این بخش به صورت مفصل به آن خواهیم پرداخت.

خاصیت ضد التهابی

یکی از بهترین خواص نیش زنبور عسل، اثرات ضد التهابی قوی آن است. بسیاری از اجزای آن به ویژه ملیتین، التهاب را کاهش می دهند. اگرچه طبق مطالعات ملیتین در صورت تزریق در دوزهای بالا باعث خارش، درد و التهاب می شود، اما در صورت استفاده در مقادیر کم، اثرات ضد التهابی قوی دارد. ملیتین، مسیرهای التهابی را سرکوب نموده و علائم التهاب مانند فاکتور نکروز تومور آلفا (TNF-α) و اینترلوکین 1 بتا (IL-1β) 10 را کاهش می‌ دهد.

کاهش علائم آرتروز

خواص ضد التهابی نیش زنبور عسل به ویژه برای افراد مبتلا به رماتیسم مفصلی (RA) (یک بیماری التهابی دردناک که مفاصل شما را تحت تاثیر قرار می دهد) مفید است.

یک مطالعه 8 هفته ای بر روی 120 فرد مبتلا به رماتیسم مفصلی انجام شد. در این روش طب سوزنی با نیش زنبور عسل، از 5 تا 15 نیش زنبور به صورت یک روز در میان استفاده شد. نتایج مطالعه نشان داد که این کار علائم را تسکین می دهد. در ولاع، نیش زنبور عسل، اثری مشابه داروهای معمولی رماتیسم مفصلی مانند متوترکسات و سلکوکسیب داشت.

مطالعه دیگری درباره خواص نیش زنبور عسل روی 100 فرد مبتلا به رماتیسم مفصلی نشان داد که ترکیب استفاده از این ماده همراه با داروهای معمولی مانند متوترکسات، سولفاسالازین و ملوکسیکام در کاهش درد و تورم مفاصل موثرتر از درمان با داروهای معمولی (به تنهایی) است. با وجود نتایج امیدوارکننده مطالعات با کیفیت بیشتری برای تأیید این اثرات باید انجام گیرد.

حفظ سلامت پوست

چندین شرکت مراقبت از پوست از نیش زنبور عسل در تولید محصولاتی مانند سرم ها و مرطوب کننده ها استفاده کرده اند. این ماده به روش‌ های مختلف مانند کاهش التهاب، ایجاد اثرات ضد باکتریایی و کاهش چین و چروک سلامت پوست را افزایش می دهد.

یک مطالعه 12 هفته ای بر روی 22 زن نشان داد که مصرف دو بار در روز سرم صورت حاوی نیش زنبور به طور قابل توجهی، عمق چین و چروک و تعداد کل چین و چروک را در مقایسه با دارونما کاهش می دهد.

یک مطالعه 6 هفته‌ای دیگر نیز به منظور بررسی خواص نیش زنبور عسل انجام شد. در این مطالعه علائم آکنه خفیف تا شدید در 77 درصد شرکت ‌کنندگان بهبود یافت. بر اساس این نتایج، کسانی که دو بار در روز از سرم حاوی نیش زنبور خالص استفاده می‌کردند، در مقایسه با گروهی که دارونما مصرف می کردند بهبودی بیشتری داشتند.

علاوه بر این، طبق نتایج مطالعات آزمایشگاهی، نیش زنبور عسل خواص ضد باکتریایی و ضد التهابی قوی در برابر باکتری مولد آکنه به نام پروپیونی ‌باکتِریوم اَکنِس دارد.

تقویت سیستم ایمنی

یکی دیگر از خواص نیش زنبور عسل، تاثیر مثبت آن بر سلول های سیستم ایمنی بدن است که به عنوان واسطه بین واکنش های آلرژیک و التهابی عمل می کنند.

شواهد حاصل از مطالعات حیوانی نشان می‌ دهد که استفاده از نیش زنبور عسل برای درمان به کاهش التهاب، تقویت سیستم ایمنی و کاهش علائم بیماری ‌های خودایمنی مانند لوپوس، آنسفالومیلیت و آرتریت روماتوئید منجر می شود.

بر اساس نتایج سایر مطالعات حیوانی استفاده از نیش زنبور عسل نقش موثری در درمان بیماری های آلرژیک مانند آسم دارد. نیش زنبور عسل با افزایش تولید سلول ‌های T تنظیمی یا Tregs واکنش‌ های آلرژن را مهار کرده و التهاب را کاهش می‌ دهد. با این حال، هنوز اثر استفاده از نیش زنبور عسل در درمان افراد ‌مبتلا به آلرژی بررسی نشده است.

علاوه بر این، ایمونوتراپی با نیش زنبور، روشی است که در آن نیش زنبور عسل توسط یک پزشک یا متخصص (به صورت تزریقی) تجویز می شود. این روش برای درمان افراد مبتلا به آلرژی شدید به نیش زنبور به کار می رود. طبق نتایج تحقیقات، این درمان ایمن و موثر است و خطر واکنش جدی به نیش زنبور را در آینده کاهش می دهد. در واقع، ایمونوتراپی با نیش به عنوان یک درمان اصلی برای کسانی که به نیش آلرژی دارند توصیه می شود.

خواص نیش زنبور عسل برای بیماری ها

اگرچه تحقیقات محدودی انجام شده اما درمان ام اس با نیش زنبور عسل امکان پذیر است. علاوه بر این، بر اساس تحقیقات، بیماری ها زیر را می توان با کمک نیش زنبور عسل درمان کرد:

کاهش علائم بیماری های عصبی: برخی تحقیقات درباره خواص نیش زنبور عسل نشان می ‌دهند که استفاده از آن، علائم مربوط به بیماری ‌های عصبی از جمله بیماری پارکینسون را کاهش می دهد. با این حال، مطالعات انسانی محدودی در این زمینه انجام شده است.

کاهش درد. نتایج یک مطالعه نشان داد که استفاده از نیش زنبور عسل در طب سوزنی در کنار مصرف داروهای معمولی، درد را به شدت کاهش داده و عملکرد 54 بیمار مبتلا به کمردرد مزمن در مقایسه با گروه دارونما بهبود بخشیده است.

مبارزه با بیماری لایم: برخی تحقیقات نشان می دهد که نیش زنبور عسل و ملیتین جدا شده خواص ضد میکروبی علیه باکتری بورلیا بورگدورفری که علت اصلی بیماری لایم است، دارند.

نحوه استفاده از نیش زنبور عسل

زنبور درمانی یک روش پزشکی است که در آن از محصولات زنبور عسل  از جمله نیش آنها برای درمان و پیشگیری از بیماری‌ها، درد و موارد دیگر استفاده می شود. با وجود اینکه استفاده از نیش زنبور عسل اخیراً محبوبیت زیادی یافته است، درمان با نیش زنبور عسل هزاران سال است که در طب سنتی مورد استفاده قرار می گیرد.

از نیش زنبور عسل به شکل های مختلفی استفاده می شود. برای مثال، به دلیل خواص نیش زنبور عسل، این ماده به محصولاتی مانند عصاره ها، مکمل ها، مرطوب کننده ها و سرم ها اضافه می شود. شما می توانید محصولات نیش زنبور عسل مانند مرطوب کننده ها، لوسیون ها و قرص ها را به صورت آنلاین یا از فروشگاه های معتبر خریداری کنید.

تزریق نیش زنبور عسل می تواند توسط پزشکان و متخصصان انجام شود. در طب سوزنی نیز از زنبورهای زنده یا درمان بیماری ها و مشکلات با استفاده از نیش زنبور عسل استفاده می شود. در این روش درمانی، زنبورهای زنده روی پوست شما قرار داده شده تا به شما نیش بزنند.

عوارض نیش زنبور عسل

اگرچه بر اساس برخی تحقیقات، نیش زنبور عسل خواص مختلفی دارد، حتما باید توجه داشته باشید که مطالعات تایید کننده خواص نیش زنبور عسل محدود هستند. در واقع، بیشتر تحقیقات موجود بر روی حیوانات یا در آزمایشگاه انجام شده است.

بنابراین، مشخص نیست که استفاده از نیش زنبور عسل به عنوان یک درمان دارویی جایگزین تا چه حد موثر است. علاوه بر این، نمی توان تایید کرد که نیش زنبور عسل از درمان ‌های معمولی برای بیماری هایی مانند آرتریت روماتوئید، درد مزمن یا بیماری‌های خودایمنی مؤثرتر است یا خیر.

برخی از روش های درمانی نیش زنبور عسل از جمله طب سوزنی، عوارض جانبی مانند درد، تورم و قرمزی ایجاد می کنند.

علاوه بر این، درمان بیماری ها با نیش زنبور عسل می تواند به ایجاد آنافیلاکسی، یک واکنش آلرژیک مرگبار که تنفس را سخت می کند، عوارض جدی دیگر یا حتی مرگ در افراد مبتلا به آلرژیک شدید منجر شود.

سایر عوارض جانبی جدی شامل تند تند نفس کشیدن، خستگی، کاهش اشتها، درد شدید، افزایش خطر خونریزی و استفراغ می شود.

بررسی 145 مطالعه درباره عوارض استفاده از نیش زنبور عسل برای درمان بیماری ها نشان داد که به طور متوسط 29 درصد افراد پس از درمان، عوارض خفیف تا شدیدی را تجربه می کنند.

علاوه بر این، مطالعه مورد نظر نشان داد که در مقایسه با تزریق سالین، طب سوزنی با نیش زنبور عسل بروز عوارض جانبی را تا 261 درصد افزایش داد.

در افراد مستعد آلرژی، استفاده از محصولات موضعی نیش زنبور عسل مانند سرم‌ ها و مرطوب ‌کننده ‌ها نیز می‌ تواند باعث واکنش ‌هایی مانند خارش، کهیر و قرمزی شود.

بر اساس تحقیقات موجود درباره خواص نیش زنبور عسل و عوارض آن می توان با اطمینان گفت که واکنش های خفیف تا کشنده هنگام استفاده از نیش زنبور عسل رایج است. به همین دلیل، هنگام استفاده از این محصولات یا درمان ‌ها باید احتیاط زیادی را به خرج دهید. درمان با نیش زنبور عسل و طب سوزنی فقط باید توسط یک متخصص واجد شرایط انجام شود.

سخن آخر

در این مقاله از هاچ لند با خواص نیش زنبور عسل و عوارض مهم آن آشنا شدید. نیش زنبور عسل یک محصول طبیعی است که به دلیل انواع خواصی که دارد محبوبیت زیادی پیدا کرده است. نیش زنبور عسل خواص ضد التهابی داشته و برای سلامت پوست مفید است. علاوه بر این، نقش موثری در درمان علائم مربوط به بیماری مختلف سلامت مانند رماتیسم مفصلی و درد مزمن دارد. با این حال، استفاده از محصولات نیش زنبور عسل یا درمان بیماری ها با نیش زنبور عسل ممکن است عوارض جانبی جدی ایجاد کند؛ بنابراین حتماً باید احتیاط کرده و قبل از مصرف آن با یک پزشک و متخصص مشورت کنید.